۱۲ توصیه کاربردی برای جلوگیری از فراموشی مطالب درسی
مقدمه
جلوگیری از فراموشی دروس یکی از مسایل مهمی است که دانش‌آموزان کنکوری با آن دست‌و پنجه نرم میکنند. یک ترس رایج در بین دانش آموزان این است که وارد جلسه کنکور شوند و با این مساله مواجه شوند که مغز آنها از هر چیزی که مطالعه کرده‌اند خالیست! برای غلبه بر این ترس و کمک به یاداوری آموخته های خود، استفاده از طیف وسیعی از نکات و ترفندهای مطالعه مفید است. وقتی عادات مطالعه خوب را ایجاد کردید، از برخی نکات یادگیری فعال برای تثبیت اطلاعات در مغزتان استفاده کردید و از توانایی حافظه خود برای به‌خاطر سپردن اطلاعات و همچنین یاداوری آسان‌تر آنها شگفت‌زده خواهید شد.
راهکارهای جلوگیری از فراموشی مطالب درسی
برای موفقیت برنامه‌ریزی کنید
به مطالعه مثبت نگاه کنید
اگر در حالی که حس بدی نسبت به مطالب و درسی که میخواهید بخوانید دارید، کتاب ها را باز کنید، واحد مطالعه موثری نخواهید داشت. اما، اگر در مورد چیزی که می خواهید یاد بگیرید انگیزه داشته باشید، همین مساله باعث یاداوری بهتر موضوعات مورد مطالعه و جلوگیری از فراموشی در جلسه آزمون میشود. برای مثبت بودن:
-به خودتان نگویید «من هیچوقت این درس را یاد نمیگیرم».
-برای یادگیری مطالب جدید صبور باشید.
یک برنامه مطالعه خوب داشته باشید و به آن پایبند باشید
یک برنامه مطالعه استاندارد و درست شامل ۸ اصل است: مطالعه در واحدهای زمانی ۷۵ تا ۹۰ دقیقه‌ای و استراحت‌های ۱۵ دقیقه‌ای بین واحدها، خواندن دروسی که همان روز معلمتان تدریس کرده، اختصاص واحد زمانی برای جبران عقب‌افتادگی‌ها،رعایت تعادل مطالعاتی، رعایت تنوع مطالعاتی، رعایت ترتیب مطالعه دروس، اختصاص واحد زمانی برای مرور، ورزش روزانه، تفریح هفتگی، واقع بینی در برنامه ریزی و ۶ تا ۸ ساعت خواب شبانه.
رعایت اصولی بخش‌های مختلف برنامه باعث جلوگیری از فراموشی و یاداوری بهتر مطالب درسی میشود.
یک مکان خوب برای مطالعه انتخاب کنید
برای جلوگیری از فراموشی شما باید فضایی آرام و بدون حواسپرتی پیدا کنید، مانند یک کتابخانه یا یک منطقه آرام از خانه‌تان. با داشتن محلی که فقط به مطالعه اختصاص داده شده شما با قرار گرفتن در آن محل برای مطالعه آماده میشوید و اصطلاحا نسبت به آن شرطی میشوید.
– مجموعه ای از وسایلی که نیاز دارد مانند کتاب، کاغذ، خودکار، هایلایتر و غیره را در محل مطالعه خود نگه دارید
-اگر برای مطالعه خود به کامپیوتر نیاز دارید، می توانید از یک برنامه برای مسدود کردن وب سایت های خاص برای مدت زمان معینی استفاده کنید. به این ترتیب، زمانی که باید در حال مطالعه باشید، وسوسه نمی‌شوید که حساب‌های رسانه‌های اجتماعی یا خبری را بررسی کنید.
منظم بمانید
یادداشت های نامرتب یا اتاق مطالعه آشفته دشمن حافظه شما هستند. با ایجاد نظم در محیط خود، نظم را در ذهن خود تقویت می کنید، بنابراین باعث جلوگیری از فراموشی میشوید و بهتر می توانید مطالب درسی را به خاطر بسپارید و بعداً آنها را یاداوری کنید.
به اندازه کافی بخوابید
هنگام خواب، مغز شما حقایق را از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت منتقل می کند. این انتقال باعث جلوگیری از فراموشی مطالب میشود
– شب ها قبل از خواب، یادداشت ها یا فلش کارت های خود را مرور کنید
– هدف گذاری کنید که هر شب ۷ تا ۹ ساعت بخوابید که سطح مطلوب برای نوجوانان است
یادگیری فعال را تمرین کنید
مطالب خود را با صدای بلند بخوانید
استفاده از حواس چندگانه می تواند به شما در جلوگیری از فراموشی دروس بیشتر کمک کند، بنابراین حتی گفتن کلمات با صدای بلند و سپس شنیدن آنها می تواند مفید باشد. مثلا میتوانید درسی که خواندید را در آینه برای خود توضیح دهید این موضوع باعث استفاده همزمان از حواس مختلف و یاداوری بهتر مطالب میشود.
در مورد آنچه یاد می گیرید یا به دیگران صحبت کنید
صحبت در مورد چیزهایی که یاد می گیرید نیز می تواند به شما در جلوگیری از فراموشی اطلاعات کمک کند. میتوانید با یک دوست مطالعه کنید و از همدیگر سؤال کنید، یا میتوانید سعی کنید برای یاداوری بهتر، مطالب را به والدین یا خواهر یا برادر کوچکتر آموزش دهید.
– استفاده از مغز خود برای یافتن راهی برای آموزش مطالب به شخص دیگری باعث می شود که در مورد مطالب عمیق تر و تحلیلی تر فکر کنید.
– اگر در آموزش این مفهوم به شخص دیگری مشکل دارید، می توانید بفهمید که برای یادگیری کاملتر مطلب روی کدام بخش‌ها باید بیشتر تاکید کنید.
آنچه را که میخواهید یاد بگیرید را بنویسید
قرار دادن قلم روی کاغذ و یادداشت برداری از آنچه خوانده اید یا صرفاً بارها و بارها بازنویسی فرمول یا مفهومی که می خواهید بر آن مسلط شوید واقعاً می تواند برای جلوگیری از فراموشی کمک کننده باشد.
– کشیدن نمودار یاداوری از مطالبی که می خواهید یاد بگیرید نیز می تواند برای یاداوری مفید باشد. چون فرآیند سازماندهی اطلاعات درسی به صورت بصری می تواند به مغز شما کمک کند تا اطلاعات را به شیوه ای سازمان یافته یاداوری کنید.
– همچنین می توانید فلش کارت هایی حاوی نکات مهم، تاریخ ها یا فرمول هایی روی آنها بسازید. این کار برای جلوگیری از فراموشی خیلی مفید است، زیرا عمل نوشتن به شما کمک می کند تا به خاطر بسپارید، و فلش کارت ها ابزار قابل حملی هستند که می توانید در حین سوار شدن در اتوبوس یا در مسیر خانه ، آنها را مرور کنید.
– اگر در حال مطالعه هستید، هر پاراگراف را در حاشیه خودش خلاصه کنید. هنگامی که آن را خلاصه و تحلیل می کنید، راه را برای یاداوری بهتر آن باز میکنید.
آزمون شبیه‌سازی شده بدهید
دادن یک آزمون از مطالبی که خواندید میتواند ابزار خوبی برای فهمیدن اینکه در چه چیزی تسلط دارید و چه موضوعاتی را هنوز باید مطالعه کنید، باشد. این کار موجب جلوگیری از فراموشی در روز کنکور اصلی میشود.
پس از اتمام آزمون شبیه‌سازی شده، آن را تحلیل کنید و روی مطالبی که نتوانستید جواب بدهید کار کنید و چند روز دیگر دوباره تست دیگری را امتحان کنید.
استفاده از تکنیک‌های کمک به حافظه
استفاده از تکنیک‌های یادگیری مطالب حفظی
برای جلوگیری از فراموشی میتوانید از تکنیک‌هایی برای یاداوری مطالب حفظی استفاده کنید.
– تصویرسازی
اگر بتوانید کلمات یا فرمول‌ها به تصویر تبدیل کنید با احتمال خیلی بیشتری باعث جلوگیری از فراموشی میشوید.
– سرواژه‌سازی
اگر قرار است گروهی از کلمات را یادبگیرید برای جلوگیری از فراموشی سعی کنید با خلاقیت ابتدای این کلمات را به هم بچسبانید مثلا «ملخ‌ها» که متشکل از ابتدای اسم کتاب‌های نظامی گنجوی شامل مخزن‌الاسرار، لیلی و جنون، خسرو و شیرین، هفت پیکر، اسکندرنامه است.
– برای آنچه می خواهید به خاطر بسپارید قافیه ایجاد کنید. قافیه ها نوعی تکنیک یادگیری مطالب حفظی هستند که از اطلاعات صوتی (صدا) برای کمک به یادآوری چیزها استفاده می کنند.
یک نقشه ذهنی ایجاد کنید
نقشه های ذهنی نمودارها یا تصاویری هستند که می توانید برای سازماندهی بصری اطلاعات ایجاد کنید. آنها به نشان دادن روابط بین قطعات اطلاعات کمک می کنند تا بتوانید ارتباط بین مفاهیم یا گروه های مختلف داده را بهتر درک کنید. با درک بهتر اینکه چگونه ایده های مختلف به یکدیگر متصل می شوند، می توانید آنها را بهتر یاداوری کنید و باعث جلوگیری از فراموشی شوید.
ایده اصلی را در مرکز نقشه ذهنی خود قرار دهید و از شاخه های متصل برای افزودن اطلاعات مرتبط استفاده کنید
از حس بویایی خود استفاده کنید
بوها اغلب با خاطرات مرتبط هستند، بنابراین می توانید از آن برای کمک به یاداوری آنچه در حال مطالعه هستید استفاده کنید.
میتوانید امتحان کنید که هنگام مطالعه یک عطر یا رایحه را استشمام کنید. سپس دقیقاً قبل از امتحان همان عطر را استشمام کنید. ممکن است بتوانید اطلاعاتی را که مطالعه کرده اید بهتر به خاطر بیاورید.
نتیجه‌گیری
فراموشی یک امر اجتناب‌ناپذیر است اما ما میتوانیم با انجام دادن کارهایی آنرا به حداقل برسانیم. برای جلوگیری از فراموشی مطالب در درجه اول باید درست مطالعه کنیم چون چیزی که خوب یادنگرفتیم را نمیتوانیم خوب یاداوری کنیم. همچنین استفاده از تکنیک‌های یادگیری فعال میتواند برای یاداوری بهتر مطالب به ما کمک کند در نهایت ما با انجام دادن کارهایی مثل کشیدن نقشه ذهنی و استفاده از حواس پنجگانه حین یادگیری میتوانیم باعث جلوگیری از فراموشی بشویم.
سوالات رایج
✅ چگونه از فراموشی درس‌هایی که خواندم جلوگیری کنم؟
ما میتوانیم با انجام دادن کارهایی آنرا به حداقل برسانیم. برای جلوگیری از فراموشی مطالب در درجه اول باید درست مطالعه کنیم چون چیزی که خوب یادنگرفتیم را نمیتوانیم خوب یاداوری کنیم. همچنین استفاده از تکنیک‌های یادگیری فعال میتواند برای یاداوری بهتر مطالب به ما کمک کند در نهایت ما با انجام دادن کارهایی مثل کشیدن نقشه ذهنی و استفاده از حواس پنجگانه حین یادگیری میتوانیم باعث جلوگیری از فراموشی بشویم.
✅ چه چیزهایی باعث فراموشی مطالب میشود؟
مسایلی مثل نداشتن برنامه درست و اصولی برای مطالعه، عدم یادگیری فعال، عدم استفاده از تکنیک‌های افزایش حافظه باعث فراموشی میشود.
✅ چجوری مطالب حفظی را فراموش نکنم؟
برای جلوگیری از فراموشی میتوانید از تکنیک‌هایی برای یاداوری مطالب حفظی استفاده کنید.
تصویرسازی: اگر بتوانید کلمات یا فرمول‌ها به تصویر تبدیل کنید با احتمال خیلی بیشتری باعث جلوگیری از فراموشی میشوید.
سرواژه‌سازی: اگر قرار است گروهی از کلمات را یادبگیرید برای جلوگیری از فراموشی سعی کنید با خلاقیت ابتدای این کلمات را به هم بچسبانید مثلا «ملخ‌ها» که متشکل از ابتدای اسم کتاب‌های نظامی گنجوی شامل مخزن‌الاسرار، لیلی و جنون، خسرو و شیرین، هفت پیکر، اسکندرنامه است.
برای آنچه می خواهید به خاطر بسپارید قافیه ایجاد کنید. قافیه ها نوعی تکنیک یادگیری مطالب حفظی هستند که از اطلاعات صوتی (صدا) برای کمک به یادآوری چیزها استفاده می کنند.
✅ نوشتن همزمان با خواندن کمکی درست است؟
قرار دادن قلم روی کاغذ و یادداشت برداری از آنچه خوانده اید یا صرفاً بارها و بارها بازنویسی فرمول یا مفهومی که می خواهید بر آن مسلط شوید واقعاً می تواند برای جلوگیری از فراموشی کمک کننده باشد.
با مشاورین مرکز مشاوره درسی پوردستمالچی در ارتباط باشید.
